حرکت عقربههای این ساعت قدیمی در کنار دهها ساعت دیجیتال و مکانیکی نصب شده در رواقها و بخشهای مختلف حرم مطهر رضوی توسط خادمان کاربلد بخش تعمیر و نگهداری ساعت حرم مطهر کنترل میشود تا زائران و مجاوران بتوانند از اوقات شرعی و گذر زمان به آسانی مطلع شوند.
از یک علاقه قدیمی تا ساعتسازی در حرم
مدتی است که نبض ساعتهای حرم امام رضا(ع) در دستان علی اصغر وحیدی است. او درباره چگونگی ورودش به این حرفه میگوید: سالها قبل ساعتی به دستم رسید که کار نمیکرد، از طرف دیگر هزینه تعمیرش هم بالا بود. برای همین تصمیم گرفتم خودم آن را باز و بررسی کنم. در زمان تعمیر این ساعت، به ساعتسازی علاقهمند شدم تا جایی که کتابی هم از کتابخانه درباره ساعتسازی امانت گرفتم. در کنار این مطالعات، هر ساعتی که مشکل داشت را باز و تعمیر میکردم. بدین ترتیب حدود سه سال به صورت تجربی مشغول ساعتسازی بودم تا اینکه در کارم خبره شدم.
او آن زمان از کارکنان بخش دفاتر امانات حرم مطهر حضرت رضا(ع) بود، اما این تلاش و علاقه وافرش موجب شد تا همکار محمدعلی عنبرانی، چهارمین ساعتساز رسمی آستان قدس رضوی شود.
وحیدی ادامه میدهد: سال ۱۳۸۲ پس از هفت سال خدمت در دفاتر امانات، به دفتر تعمیر و نگهداری ساعتهای حرم مطهر منتقل شدم. اولین ساعتی که تعمیر کردم، یک ساعت رومیزی آلمانی بود. وقتی شروع به کار کرد، حس خوبی داشتم. انگار به یک جسم بیجان، جانی دوباره بخشیده بودم.
تعمیر ساعتهای مختلف
دو سال و نیم قبل، درست پس از بازنشستگی محمدعلی عنبرانی، مسئولیت بخش تعمیر و نگهداری ساعت حرم مطهر رضوی به او واگذار میشود. تهیه، نگهداری، تنظیم، تعمیر، نظافت و جابهجایی ساعتها، تعویض باطری آنها و انجام امور اداری، جملگی از وظایف کاری او در این بخش به شمار میآید که دو تن از خادمیاران رضوی هم در حوزه ساعتهای دیجیتال در شیفتهای خدمتشان همراه و یاورم هستند.
وحیدی میگوید: در حال حاضر حدود ۸۰ ساعت دیجیتال برقی در رواقها نصب شده است. البته در بعضی مکانها به دلیل عدم امکان برقرسانی، از ساعتهای معمولی باطری دار استفاده شده است. چگونگی کار این ساعتها به طور منظم بررسی میشود. همچنین اگر خادمان مشکلی در فعالیت ساعتها مشاهده کنند، با دفتر کار ما در اداره روشنایی حرم مطهر رضوی تماس میگیرند و ما برای رفع مشکل ساعت را بررسی میکنیم.
این ساعتساز میافزاید: نزدیک به هزار و ۲۰۰ ساعت هم در بخشهای دیگر حرم مطهر همچون کتابخانه و موزه تا آسایشگاه خدام و دفاتر اداری آستان قدس رضوی نصب است که تعمیر آنها را یا در دفترکارمان و یا محل نصب ساعتها، انجام میدهیم.
خدمتی افتخاری و پربرکت
با مرتضی محمودی، یکی از خادمیاران بخش تعمیر و نگهداری ساعت حرم مطهر رضوی نیز همصحبت میشویم. او از دوران نوجوانی پیوندی ناگسستنی با بارگاه ملکوتی رضوی داشته و تقریباً هر شب به پابوسی حضرت رضا(ع) میرفته است. محمودی حتی پس از اتمام دوران دانشجوییاش و بازگشت به مشهد، این برنامه را ادامه داده و همیشه مشتاق خدمت در این آستان مقدس بوده است.
او درباره چگونگی خادمیار شدنش میگوید: همسرم مثل من علاقه خاصی به خدمت در این سرای ملکوتی داشت. سال ۱۳۸۹ برای نامنویسی او رفته بودیم که متوجه شدم آستان قدس رضوی، نیروی فنی نیاز دارد. من هم بلافاصله به منزل برگشتم و مدارکم را آوردم. از آنجایی که در رشته الکترونیک تخصص داشتم، به جمع خادمیاران اداره روشنایی حرم مطهر رضوی پیوستم.
این خادمیار چهل و سه ساله میافزاید: تا حدود چهار سال قبل، خدمتم با مراقبت و نظافت لوسترهای این آستان باصفا گره خورده بود و پس از آن در بخش ساعت مشغول تعمیر و نگهداری ساعتهای دیجیتال شدم.
محمودی تصریح میکند: لحظات خدمت در بارگاه ملکوتی امام هشتم(ع) مثل حضور در یک دریای بیکران است و برکاتش همیشه در زندگیمان جاری است. البته وقتی روزهای خدمتمان در حرم مطهر رضوی محدود شود، قدر این نعمت را بیشتر میدانیم؛ همچون هفتههایی که به دلیل شیوع بیماری کرونا گفتند نیاز به حضورمان در حرم مطهر برای خدمت نیست.
او خاطرات زیبایی هم از روزهای خدمتش در صحن و سرای رضوی دارد به طور مثال برای آشنایی و بازدید از ساعتهای قدیمی همراه ساعتساز رسمی حرم مطهر، بالای برج ساعت رفته و معتقد است بودن در آن بالا، صفای خاص خودش را دارد. همچنین شوق خدمت چنان با تار و پود وجود این خادمیار رضوی پیوند خورده که او حتی در سفرهای زیارتیاش همچون زیارت حرم حضرت علی(ع) پیگیر تعمیر ساعتهای این حرم مطهر شد.